دوره 550پیش از میلاد – 330پیش از میلاد
پایتخت – بابل (دولت شهر)پایتخت اصلی
پاسارگاد.هگمتانه.شوش(شهرباستانی)
تخت جمشید
زبان ها.پارسی باستان .ارامی . مادی.یونانی.ایلامی.سمری
دین – مزدسینا بابلی
دولت – پادشاهی فئودالی
دوره تاریخی – اروپایی دوران قدیم
شورش پارس ها 550پیش از میلاد
تسخیر لیدیه- 547 پیش از میلاد
تسخیر بابل -539پیش از میلاد
تسخیرمصر – 525 پیش از میلاد
جنگ های ایران و یونان – 499 تا 449پیش از میلاد
سقوط به دست مقدونی ها – 330 پیش از میلاد
یکای پول – دریک هخامنشی
بعد از متحد شدم مادها که (هرودت)ان را به دیاکو نسبت میدهد که بعد از یک پارچه شدن انها حکومت به دست کوروش افتاد یعنی کوروش یک شاهنشاهی از پیش ساخته را از مادها تحویل گرفت مادها در ان زمان ایالتی بزرگی بود که از غرب تازاگرس مرکزی از شمال تا بلندی های اذربایجان واز شرق تا کویر نمک و دروازه کاسپین را شامل می شد.
دودمان پارسی حاکم بر پارس هخامنش نام داشت یعنی انها ادعا میکردند که نوادگان نیایی به نام هخامنش هستند که در منابع باستانی یونان نوشته شده که توسط عقابی تغذیه و بزرگ شده بود.دانشمندان زمان هخامنشی را حدود 700 ق م میدادند اما درستی شجره نامه خانوادگی به این سادگی به نظر نمیرسد به طور کلی همگان پذیرفته اند که ان کوروشی که در سال حدود 640ق.م در ویرانی عیلام شرکت داشته پدر بزرگ کوروش بوده است این بدان معنا است که کوروش و پسرش ور مجمع حداقل هشتاد سال پادشاهی کرده است.
البته منابع مکتوب دیگری در مورد تاریخ ایران باستان وجود دارد عمدتا هم این متون اشوری هستندکه اطلاعاتی تا زمان کوروش بزرگ در اختیار ما میگذارد.متن مربوط به معاملات و مکاتبات خصوصی عمدتا کار کاتبان میباشد که مربوط به پیشگویی جن گیری وغیبگویی ودعا نویسی مربوط می شود که در مورد وقایع بسیاراندک است
سنگ نبشه های شاهان ایران معمولا بسیار خشک و رسمی وتصنعی هستند اکثر انها به گزارش ساخت فلان کاخ یا تعهداتی نظیر کندن کانال سوئز ویا تعهدات ها میباشد بقیه هم پیشرفت های پیروزمندانه شاه میباشد که تصاویر انها با نقش برجسته در تخت جمشید حک شده است .هخامنشیان از زبان عیلامی در مکاتبات اداری خود استفاده میکردند که بعدا برای خود خط ابداع کردند سه خط را باهم ترکیب کردند عیلامی(زبان و خطی که مرکز ان شوش بود)اکدی زبان مشترک بابلیان و اشوریان وزبان پارسی باستان هرز گاهی هم زبان های مصری و یونانی به ان اضافه میکردند زبان ارامی بر قبر داریوش دوم وجود دارد به دلیل دشوتر بودن خط میخی زبان ارامی به عنوان رایج گفتاری در بابل و سوریه خود را استوار کرده بود خط الفبایی ان ساده وراحت تر و انعطاف پذیرتراز خط میخی بود الواح گلی گشف شده که به خط میخی نوشته شده فقط در زمینهمسائل اجتماعی کاخ هستند لوح های که شوش پیدا شده دوره پیش از داریوش یکم را نشان میدهد در تخت جمشید دو انبار شبیه به زباله دانی از لوح های فراوان بدست امده که همه انها به خط عیلامی میباشداحتمالا مربوط به زمانی است که خط میخی جای خود را به خط ارامی داده بود.سنگ نبشه عظیمی که بر صخره بیستون به زبانهای عیلامی اکدی و فارسی حک شده که این سنگ نبشه به دستور داریوش حک شده است انبار دیگری در خزانه تخت جمشید که در سال 1315 توسط اشمیت کشف شد دارای 753لوحه میباشد که این لوح ها زمان خشایار شا و دوره اول سلطنت اردشیر یکم میباشدکه بر روی پوست یا پاپیروس نوشته شده است .
